در دنیای امروز، شبکههای اجتماعی به عنوان ابزاری کارآمد برای ارتباطات اجتماعی شناخته میشوند. اما این شبکهها فقط برای ارتباطات غیررسمی مناسب نیستند. محققان و پژوهشگران همچنین میتوانند از این بسترها بهرهبرداری کنند. استفاده از شبکههای اجتماعی مخصوص محققان میتواند به آنها در به اشتراکگذاری اطلاعات و برقراری ارتباط با دیگر متخصصان کمک کند. این نوع شبکههای اجتماعی، بستر مناسبی برای تبادل ایدهها و تجربیات فراهم میآورند و میتوانند به توسعه علمی و پژوهشی هر محقق کمک کنند.
چرا محققان از شبکه های اجتماعی مخصوص استفاده کنند؟
استفاده از شبکههای اجتماعی مخصوص پژوهشگران مزایای متعدد و قابل توجهی دارد که شامل موارد زیر میشود:
- برقراری ارتباط و همکاری: این شبکهها به محققان کمک میکنند تا با دیگر پژوهشگران در زمینههای مشابه ارتباط برقرار کرده و همکاریهای بینالمللی را تسهیل کنند.
- دسترسی به اطلاعات بهروز: پژوهشگران به راحتی میتوانند به جدیدترین مقالات، کنفرانسها و سمینارها دسترسی پیدا کنند و از آخرین پیشرفتهای علمی آگاه شوند و به دانلود مقاله بپردازند.
- تبلیغ آثار شخصی: شبکههای اجتماعی علمی فضایی را برای پژوهشگران فراهم میکنند تا آثار خود را به طور مستقیم به مخاطبان هدف معرفی کنند و الهامبخش دیگران باشند.
- دریافت بازخورد: محققان میتوانند نظرات و بازخوردهای مفیدی را از همکاران و مخاطبان خود دریافت کرده و به بهبود کارهای خود بپردازند.
- ایجاد برند شخصی: داشتن یک پروفایل قوی در یک شبکه اجتماعی علمی میتواند به پژوهشگران این امکان را بدهد که هویت علمی خود را تقویت کنند و به شناخت بیشتری در جامعه علمی برسند.
معرفی شبکه های اجتماعی محققان و پژوهشگران
پیشنهاد میشود که محققان از شبکههای اجتماعی مخصوص استفاده کنند زیرا این پلتفرمها به آنها این امکان را میدهند تا به راحتی با دیگر محققان و پژوهشگران در زمینههای مشابه ارتباط برقرار کنند. همچنین، این فضاها به محققان اجازه میدهند تا نتایج تحقیقات خود را سریعتر به اشتراک بگذارند و بازخورد دریافت کنند. با کلیدواژههای مناسب، امکان دیدهشدن کارهای پژوهشی بیشتری فراهم میشود و این چیزی است که در دیگر شبکههای اجتماعی معمولی ممکن نیست.
از جمله شبکههای اجتماعی ویژه محققان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
شبکه اجتماعی آکادمیا
اکادمیا (Academia.edu) به عنوان یکی از محبوبترین شبکههای اجتماعی برای محققان طراحی شده است. این پلتفرم به کاربران اجازه میدهد تا مقالات علمی خود را در آن به اشتراک بگذارند و به دنبال دیگر محققان در زمینههای علمی مشابه باشند. از طریق این شبکه، محققان میتوانند به اندازهگیری تأثیر استنادی آثار خود پرداخته و با دیگر اعضای جامعه علمی ارتباط برقرار کنند.
ریسرچ گیت
ریسرچگیت (ResearchGate) یکی دیگر از شبکههای اجتماعی پیشنهادی برای محققان است. این پلتفرم به محققان این امکان را میدهد تا مقالات خود را به اشتراک بگذارند، نتایج تحقیقات را به نمایش بگذارند و حتی پرسش و پاسخهایی بین متخصصان داشته باشند. همچنین کاربران میتوانند با دیگر محققان در پروژهها همکاری کنند و در تلاش برای ارتقاء علم و پژوهش مشارکت نمایند. همچنین امکان دانلود مقاله از پایگاه ریسرچ گیت وجود دارد.
مندلی
Mendeley به عنوان یک نرمافزار مدیریت مراجع، همچنین یک شبکه اجتماعی برای محققان است. با این پلتفرم، محققان میتوانند به آسانی مقالات علمی را مدیریت کنند و در عین حال با دیگر پژوهشگران ارتباط بگیرند. Mendeley همچنین امکاناتی برای ایجاد گروههای تحقیقاتی و به اشتراکگذاری منابع علمی فراهم کرده است که میتواند به جذب همکاریهای جدید کمک کند.
زوترو
زوترو (Zotero) نیز به عنوان نرمافزار مدیریت مراجع، بخشی از تجربیات اجتماعی محققان را فراهم آورده است. این ابزار به محققان در جمعآوری، سازماندهی و اشتراکگذاری منابع پژوهشی کمک میکند. انجام گفتگوهای علمی و تبادل نظر در مورد موضوعات مختلف پژوهشی از دیگر قابلیتهای این پلتفرم است.
اینتلکت
اینتلکت (Intellect) یک شبکه اجتماعی جدید است که به طور خاص برای محققان توسعه داده شده است. این پلتفرم به کاربران این امکان را میدهد که روزنامهها و نتایج تحقیقات خود را به اشتراک بگذارند و با دیگر محققان در کشورهای مختلف ارتباط برقرار کنند.
اسکوپوس
اسکوپوس (Scopus) پلتفرمی است که بیشتر به عنوان منبع اطلاعات و بررسی آثار علمی شناخته میشود، اما قابلیت شبکه اجتماعی نیز دارد. محققان میتوانند به جستجوی مقالات مربوط به حوزههای تحقیقاتی خود و بررسی استنادات کاربران دیگر بپردازند و همچنین امکان دانلود مقاله از Scopus وجود دارد.
جی سی اس
جیسیاس (GSC) به محققان این امکان را میدهد که پایش علمی بهتری از مقالات خود داشته باشند و ارتباطات مؤثری با دیگر محققان برقرار کنند. این پلتفرم به بررسی تأثیر مقالات و پژوهشها کمک کرده و بخشی از یک شبکه اجتماعی برای محققان است.
اکسپریمنت
اکسپریمنت (Experiment) به محققان این امکان را میدهد تا پروژههای خود را با دیگران به اشتراک بگذارند و از طریق تأمین مالی جمعی، پروژههای خود را به بهرهبرداری برسانند. این شبکه اجتماعی به نوعی به تأمین مالی و حمایت از ایدههای تحقیقاتی کمک میکند.
وایادو
وایادو (Viadeo) هم یک شبکه اجتماعی است که به ویژه برای محققان و حرفهایها طراحی شده است و میتواند به ایجاد ارتباطات مفید در دنیای علمی و پژوهشی کمک کند.
نگاهی به این شبکههای اجتماعی نشان میدهد که برای محققان، دسترسی به منابع و ارتباط با متخصصان دیگر بسیار تسهیل شده است. تحلیل و تبادل نظر در مورد نتایج پژوهشها در این فضاها به رشد و توسعه علم کمک میکند.
جمعبندی
استفاده از شبکههای اجتماعی محققان میتواند به آنها در بهبود کیفیت پژوهشها و تبادل نظر و اطلاعات کمک کند. این بسترها امکانات خود را با هدف تسهیل ارتباط و فراهم کردن فضای مناسب برای همکاریهای علمی ارائه میدهند. در دنیای پژوهش و علم، برقراری ارتباطات موثر و به اشتراکگذاری دستاوردها میتواند نقش بسزایی در پیشرفت علم ایفا کند. برای محققان، همسویی با دیگر محققان و بررسی نظرات و تجربیات آنها میتواند به توسعه و پیشرفت دانش در هر زمینه علمی کمک شایانی کند.