پیدایش زامبی! واقعیت یا خیال؟! 

این روزها زامبی‌ها (Zombie) بیش از هر دوره دیگری در تاریخ معروف و مشهور شده‌اند. وبسایت‌هایی برای آن‌ها راه اندازه شده و فیلم‌های بسیار زیادی در مورد آن‌ها ساخته شده است که شاید مهمترین و معروف‌ترین آن ”رزیدنت ایول (Resident Evil)” باشد. حتی ممکن است شما هم از طرفداران پروپا قرص بازی بسیار جالب ”گیاهان علیه زامبی‌ها (Plants Vs Zombies)” باشید. ولی واقعا ماجرای زامبی‌ها از کجا شروع شد؟ آیا زامبی‌ها واقعی هستند یا ساخته تخیل بشر است؟ با ما همراه باشید تا در مورد زامبی‌ها اطلاعات بیشتری کسب کنیم.

تاریخچه زامبی‌

علم اسطوره شناسی، منشا زامبی (Zombi) را در جادوگری منطقه هایتی ریشه یابی کرده است. در فرهنگ بومی هایتی، داستان‌هایی وجود دارد که مردم بعد از مرگشان توسط جادوهای سیاه دوباره به حرکت در می‌آیند و از آن‌ها با عنوان «جنازه‌های زنده» یاد می‌کنند. اعتقاد بر این است که این جنازه‌های متحرک توسط یک نیروی قوی‌تر هدایت می‌شوند و همین مساله در افرادی که به وجود زامبی‌ها اعتقاد دارند ترس ایجاد می‌کند.

زامبی (به معنی واقعی بردگی و به بردگی کشیده شدن) نسل به نسل منتقل شده و دستخوش تغییرات شده تا به شکل امروزی که ما در فیلم‌ها و داستان‌ها می‌بنیم و می‌خوانیم در آمده است. شواهد این امر در تاریخ هایتی مشاهده شده به طوری که مردم با مصرف موادی که به آن معجون جادوگری گفته می‌شده به صورت برده در می‌آمدند و در مزارع شکر کار می‌کردند. (برخلاف آنچه که در داستان‌های امروزی میخوانیم این موجودات مغز انسان نمی‌خوردند!).

در سال ۱۹۶۲، دو پزشک، یکی امریکایی و دیگری تحصیل کرده امریکا، تایید کرده‌اند که یک مرد از اهالی هایتی با نام Clairvius Narcisse مرده و دفن شده است. اما در سال ۱۹۸۰، Clairvius دوباره در روستای محل زندگی خودش دیده شد. بیش از ۲۰۰ نفر از مردم محلی هویت او را تایید و شناسایی کردند. به گفته‌ی خودش، او تبدیل به یک زامبی شده بوده و مجبور بوده در مزارع کاشت شکر کار (بیگاری) کند.

دانشمندی به نام Wade Davis به موضوع زامبی‌های ناحیه هایتی علاقه‌مند شد. او به منطقه هایتی رفت تا فرمول و شگردی را که موجب بوجود آمدن زامبی می‌شده کشف کند. Wade نتایج تحقیقات خودش را با نام ”ابلیس و رنگین کمان” منتشر کرد. در این نوشته‌ها فرمولی برای تبدیل کردن افراد به زامبی ذکر شده که شامل ترکیب کردن مواد مختلفی از جمله زهر مار بوآ و رطیل، استخوان کودک و بعضی گیاهان است که اثر برخی از آن‌ها برای پاک کردن حافظه تایید شده است.

این اسناد و داستان‌ها تاکنون به صورت ۱۰۰% تایید نشده‌اند ولی قانونی رسمی در هایتی وجود دارد که تبدیل کردن مرده‌ها به زامبی را ممنوع و غیرقانونی اعلام کرده!

دکتر Steven Schlozman، پروفسور روان‌پزشک دانشگاه هاروارد، تئوری خودش را در زمینه زامبی‌ها دارد. به عقیده‌ی دکتر شلوزمن مطالعه بر روی این موجودات خیالی و امکان وجود داشتن آن‌ها به دانشمندان کمک می‌کند تا رفتار اجتماعی مردم را در زمان بیماری‌ها و ترس‌های اجتماعی همه‌گیر (نظیر آنچه در دوران Covid-19 پیش آمد) بهتر درک کنند.

هنگامی که شما از این دید به قضیه نگاه می‌کنید، آنقدر هم ترسناک نیست! هردوی زامبی‌ها، کتاب و فیلم، به نحوی آلوده می‌شوند. برای مثال با یک ویروس یا یک واکنش شیمیایی یا هرچیز دیگر این قضیه ممکن است پیش بیاید و می‌دانیم که این‌ها افسانه نیستند. در حقیقت، چیزی که در فیلم‌ها و داستان‌های امروزی مشاهده می‌کنیم در واقع ترس ما از بیماری‌های فراگیر و گسترده‌ای هستند که در جوامع بشری دیده می‌شوند و بعضی از آن‌ها قابل کنترل نیستند.

به عقیده‌ی فوربز، داستان‌هایی که در مورد زامبی گفته شده با بیماری‌هایی مثل ایدز (AIDS)، ابولا (Ebola)، هاری (Rabies)، ناهنجاری‌های ژنتیکی، جنون گاوی، سفلیس، انفلوانزا و… در ارتباط هستند که در فیلم‌ها به این شیوه نمایش داده می‌شوند و وجه مشترک تمام آن‌ها فراگیر بودنشان است.

برخی دیگر از دانشمندان اعتقاد دارند که زامبی، نشان دهنده ترس مردم از علوم پیشرفته مثل ژنتیک است که ممکن است از کنترل بشر خارج شده و نتایج غیر قابل مهاری را در بر داشته باشد. علمی مانند شبیه سازی انسان که بشر امروزه به آن دست پیدا کرده است. گروه دیگر اعتقاد دارند بیان این مسائل به ترس اجتماعی مردم از واقعه‌ی آخرالزمان مربوط است که در تمام کتب دینی و مذهبی به آن اشاره شده است .

از تمام این حرف‌ها گذشته، چیزی که اهمیت دارد این است که تا کنون زامبی وجود خارجی نداشته‌اند. (حداقل نه به شکلی که در فیلم‌ها مشاهده می‌کنیم ) و بحث در این خصوص صرفا توجیحات و نظریه‌های مختلفی است که ساخته و پرداخته می‌شوند.

بخشی از مراسم وودوو (VooDoo یا Vodou) در هایتی

فیلم‌ها و بازی‌های معروف با موضوع زامبی‌ها

در صورتی که به موضوع زامبی‌ها علاقه دارید لیست فیلم‌ها و بازی‌های کامپیوتری زیر می‌تواند برای شما جذاب باشد:

معروف‌ترین فیلم‌های زامبی

• The Walking Dead
• Resident Evil
• Night of the living Dead
• The Z Virus
• Surviving the Undead

پرطرفدارترین بازی‌های کامپیوتری زامبی

• Seven (7) Days to Die
• Plants vs Zombies
• DayZ
• Dead Rising
• Dying Light

شما در مورد زامبی‌ها چه نظری دارید؟ فکر می‌کنید تمام این داستان‌ها زاده‌ی ذهن و تخیل بشر هستند؟ آیا اعتقاد شما این است که این مسائل خرافات هستند؟ یا نه! باور دارید زامبی‌ها وجود دارند و شاید در بین ما زندگی می‌کنند!؟! نظر و دیدگاه خود را در بخش کامنت‌ها با دیگران به اشتراک بگذارید.

منابع برای مطالعه بیشتر:

• فرهنگ وودوو در هایتی